ความรู้ที่ลับสุดยอด
โศลก 23
เย พิ อันยะ-เดวะทา-บัฺคธา
ยะจันเท ชรัดดฺะยานวิทาฮฺ
เท พิ มาม เอวะ คะอุนเทยะ
ยะจันทิ อวิดิฺ-พูรวะคัมฺ
เยฺ - พวกเขาเหล่านี้, อพิฺ - เช่นกัน, อันยะฺ - ของผู้อื่น, เดวะทาฺ - เหล่าเทวดา, บัฺคธาฮฺ - เหล่าสาวก, ยะจันเทฺ - บูชา, ชรัดดฺะยา-อันวิทาฮฺ - ด้วยความศรัทธา, เทฺ - พวกเขา, อพิฺ - เช่นกัน, มามฺ - ข้า, เอวะ-เท่านั้น, คะอุนเทยะฺ - โอ้ โอรสพระนางคุนที, ยะจันทิฺ - พวกเขาบูชา, อวิดิฺ-พูรวะคัมฺ - ในวิธีที่ผิด
คำแปลฺ
พวกที่เป็นสาวกของเทวดาองค์อื่น ๆ และบูชาเทวดาด้วยความศรัทธา อันที่จริงบูชาข้าเท่านั้น โอ้ โอรสพระนางคุนที แต่ทำไปในวิธีที่ผิด
คำอธิบายฺ
คริชณะตรัสว่า “บุคคลผู้ปฏิบัติการบูชาเทวดาไม่มีปัญญาเท่าใดนัก ถึงแม้ว่าการบูชาเช่นนี้เป็นการถวายให้ข้าทางอ้อม” ตัวอย่างเช่น เมื่อมนุษย์รดน้ำไปที่ใบไม้และกิ่งก้านสาขาของต้นไม้โดยไม่รดน้ำไปที่ราก เขาทำไปโดยมีความรู้ไม่เพียงพอหรือไม่ปฏิบัติตามหลักการที่กำหนดไว้ ในทำนองเดียวกัน วิธีการรับใช้ส่วนต่าง ๆ ของร่างกายคือส่งอาหารไปที่ท้อง อันที่จริง เทวดาเป็นเจ้าพนักงานหรือเจ้าหน้าที่ต่าง ๆ ในรัฐบาลขององค์ภควาน เราต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่รัฐบาลเป็นผู้ออก ไม่ใช่ปฏิบัติตามกฎหมายที่เจ้าพนักงานหรือเจ้าหน้าที่เป็นผู้ออก ทำนองเดียวกัน ผู้ใดที่ถวายการบูชาต่อองค์ภควานเพียงผู้เดียว จะทำให้เจ้าพนักงานและเจ้าหน้าที่ต่าง ๆ ของพระองค์พึงพอใจโดยปริยาย เจ้าพนักงานและเจ้าหน้าที่ปฏิบัติตนในฐานะที่เป็นผู้แทนของรัฐบาล การให้สินบนกับเจ้าหน้าที่และเจ้าพนักงานนั้นผิดกฎหมาย ได้กล่าวไว้ ณ ที่นี้ว่า อวิดฺ- พูรวะคัมฺ อีกนัยหนึ่ง คริชณะทรงไม่เห็นด้วยกับการบูชาเทวดาโดยไม่จำเป็น