ภควัต-คีตา ฉบับเดิม

บทที่ เก้า

ความรู้ที่ลับสุดยอด

โศลก 29

สะโม ฮัม สารวะ-บํูเทชุ
นะ เม ดเวชโย สทิ นะพริยะฮฺ

เย บฺะจันทิ ทุ มาม บัฺคธยา
มะยิ เท เทชุ ชาพิ อฮัมฺ

สะมะฮฺ  -  ปฏิบัติเสมอภาค, อฮัมฺ  -  ข้า, สารวะ-บํูเทชฺุ  -  ต่อมวลชีวิต, นะ-ไม่มีผู้ใด, เมฺ  -  แด่ข้า, ดเวชยะฮฺ  -  เกลียด, อัสทิฺ  -  เป็น, นะฺ  -  ไม่, พริยะฮฺ  -  รัก, เย-พวกที่, บฺะจันทิฺ  -  ถวายการรับใช้ทิพย์, ทุ-แต่, มามฺ  -  แด่ข้า, บัฺคธยาฺ  -  ในการอุทิศตนเสียสละ, มะยิฺ  -  อยู่ในข้า, เทฺ  -  บุคคลเหล่านี้, เทชฺุ  -  ในพวกเขา, ชะฺ  -  เช่นกัน, อพิฺ  -  แน่นอน, อฮัมฺ  -  ข้า

คำแปลฺ

ข้าไม่อิจฉาผู้ใดและไม่ลำเอียงกับผู้ใด  ข้าเสมอภาคต่อมวลชีวิต  แต่หากผู้ใดถวายการรับใช้แด่ข้าด้วยการอุทิศตนเสียสละ  เขาเป็นเพื่อนของข้าและอยู่ในข้า  และข้าก็เป็นเพื่อนของเขา

คำอธิบายฺ

เราอาจถาม  ณ  ที่นี้ว่า  หากคริชณะทรงเสมอภาคกับทุก  ๆ  คน  ไม่มีผู้ใดเป็นเพื่อนพิเศษของพระองค์  แล้วทำไมทรงมีความสนใจกับสาวกผู้ปฏิบัติการรับใช้ทิพย์ต่อพระองค์อยู่เสมอเป็นพิเศษ?  เช่นนี้มิใช่เป็นการเลือกปฏิบัติ  แต่เป็นธรรมชาติ  บางคนในโลกวัตถุนี้อาจชอบให้ทานมาก  ถึงกระนั้น  เขาก็ยังให้ความสนใจกับบุตรธิดาของตนเองเป็นพิเศษ  องค์ภควานทรงอ้างว่าทุกชีวิตไม่ว่าในรูปใดเป็นบุตรของพระองค์  ดังนั้น  ทรงให้สิ่งของที่จำเป็นอย่างเพียงพอสำหรับทุก  ๆ  ชีวิต  พระองค์ทรงเหมือนกับหมู่เมฆที่ส่งฝนลงมาทั่วทุกหนทุกแห่ง  ไม่ว่าจะตกลงบนหิน  บนดิน  หรือในน้ำ  แต่สำหรับสาวก  พระองค์ทรงมีความสนพระทัยโดยเฉพาะ  ได้กล่าว  ณ  ที่นี้ว่าสาวกเหล่านี้อยู่ในคริชณะจิตสำนึกเสมอ  จึงสถิตอยู่ในความเป็นทิพย์กับคริชณะตลอดเวลา  วลี  “คริชณะจิตสำนึก”  แสดงให้เห็นว่าพวกที่อยู่ในจิตสำนึกเช่นนี้เป็นนักทิพย์นิยมที่มีชีวิตสถิตอยู่ในพระองค์  องค์ภควานตรัส  ณ  ที่นี้อย่างชัดเจนว่า  มะยิ  เทฺ  “พวกเขาอยู่ในข้า”  โดยธรรมชาติ  พระองค์ทรงอยู่ในพวกเขาเช่นกัน  นี่คือการสนองตอบซึ่งกันและกันเช่นนี้ได้อธิบายคำว่า  เย  ยะทฺา  มาม  พระพัดยันเท  ทามส  ทะไทฺวะ  บฺะจามิ  อฮัมฺ  “ผู้ใดศิโรราบต่อข้า  ข้าจะดูแลเขาตามสัดส่วนนั้น  ๆ”  การสนองตอบซึ่งกันและกันแบบทิพย์นี้มีอยู่  เพราะว่าทั้งองค์ภควานและสาวกเป็นจิตสำนึก  เมื่อเพชรฝังอยู่ในแหวนทองคำจะดูสวยงามมาก  เพราะทำให้ทั้งทองคำและเพชรเปล่งปลั่งเป็นประกายมากยิ่งขึ้น  องค์ภควานและสิ่งมีชีวิตมีรัศมีอยู่นิรันดร  เมื่อสิ่งมีชีวิตมีแนวโน้มที่จะรับใช้องค์ภควาน  เขาดูเหมือนกับทองคำและองค์ภควานคือเพชร  ดังนั้น  การรวมกันเช่นนี้ดีมาก  สิ่งมีชีวิตในระดับที่บริสุทธิ์เรียกว่าสาวกองค์ภควานกลายมาเป็นสาวกของสาวกของพระองค์  หากความสัมพันธ์ในการสนองตอบซึ่งกันและกันไม่มีระหว่างสาวกและองค์ภควานก็จะไม่มีปรัชญาของผู้ที่เชื่อในรูปลักษณ์  ในปรัชญาของผู้ไม่เชื่อในรูปลักษณ์ไม่มีการสนองตอบซึ่งกันและกันระหว่างองค์ภควานและสิ่งมีชีวิต  แต่ในปรัชญาที่เชื่อในรูปลักษณ์มีการสนองตอบ

ตัวอย่างได้ให้ไว้เสมอว่า  องค์ภควานทรงเหมือนกับต้นกัลปพฤกษ์  อะไรก็แล้วแต่ที่เราปรารถนาจากต้นกัลปพฤกษ์นี้  พระองค์จะทรงจัดส่งให้  อธิบายอย่างชัดเจน  ณที่นี้ว่า  องค์ภควานทรงลำเอียงต่อสาวก  ซึ่งเป็นปรากฏการณ์แห่งพระเมตตาพิเศษที่ทรงมีต่อสาวก  การสนองตอบของพระองค์ไม่ควรพิจารณาว่าอยู่ภายใต้กฎแห่งกรรม  แต่อยู่ในสถานภาพทิพย์ซึ่งองค์ภควานและสาวกปฏิบัติกัน  การอุทิศตนเสียสละรับใช้ต่อพระองค์มิใช่เป็นกิจกรรมของโลกวัตถุ  แต่เป็นส่วนหนึ่งของโลกทิพย์ที่มีความเป็นอมตะความปลื้มปีติสุข  และความรู้โดดเด่น